آفتاب دهی روشی مناسب و کم هزینه برای کنترل عوامل بیماریزا خاکزی ، حشرات و علف ها ی هرز میباشد. این روش ضدعفونی بیشتر در گلخانهها و سطوح کوچک قابل اجرا و روشی زمانبر میباشد. بهترین زمان نیمه اول تیر تا اواسط شهریور میباشد زیرا بیشترین میزان تابش نور خورشید را داریم. در این دوره به وسیله پلاستیکهای شفاف پلی اتیلن در سطح بستر سبب تجمع نور خورشید در زیر پلاستیک شده و با افزایش گرما خاک عوامل بیماری زا کشته شده و یا قدرت بیماری زایی آنها کاهش میابد.
برای افزایش تاثیر گذاری ضدعفونی سه عامل زیر بسیار مهم میباشد:
۱. رطوبت خاک در حد ظرفیت زراعی باشد.
۲. پوشش پلاستیکی شفاف و ضخامت ۲۵ تا ۷۵ میکرومتر باشد.
۳. طول دوره باید بین ۳۰ تا ۵۰ روز باشد.(بهترین دوره ۴۲ روز میباشد)
آماده سازی خاک
ابتدا علفهای هرز سطح خاک را جمع آوری کرده و سپس خاک را کرت بندی و مسطح میکنیم. بعد از فرآیند آفتاب دهی امکان هم زدن خاک وجود ندارد. چون عوامل بیماریزا در عمق خاک به سطح خاک آمده و خاک آلوده میشود.
مکانیسم آفتاب دهی
۱. دمای خاک زیر پلاستیک بالا رفته و سبب از بین رفتن پاتوژنها میشود. البته دما و مدت گرمادهی برای پاتوژنها متفاوت است.
۲. میزان دی اکسید کربن زیر پوشش پلاستیک ۳۵ برابر بیشتر از خاکهای بدون پوشش میباشد که موجب کاهش جمعیت پاتوژنها میشود.
۳. خاک ضدعفونی شده به دلیل مواد آلی و معدنی بالایی که در اطراف ریشه تجمع یافته سبب افزایش رشد گیاه میگردد.
۴. افزایش جمعیت میکروارگانیسمهای مفید خاک
۵. به دلیل تضعیف میکروارگانیسمهای بیماریزا عوامل کنترل بیولوژیک در خاک فعال شده و با رقابت برای مکان و غذا و همچنین ترشح مواد فرار سبب مرگ پاتوژن میشود.
عوامل محدود کننده
خصوصیات خاک مانند کلوخهای بودن خاک، رنگ خاک، رطوبت خاک و شیب زمین(در خاکهای تیره با رطوبت بالا و دارای شیب جنوبی اثر آفتاب دهی بیشتر خواهد بود)
نتیجه گیری
روش آفتاب دهی به دلیل کم هزینه بودن،کاهش استفاده از سموم، حفاظت از محیط زیست، افزایش میکروارگانیسمهای مفید و تجزیه مواد آلی در خاک روشی بسیار موثر برای کنترل آفات و بیماریهایی است که در عمق ۱۵ سانتی متری سطح خاک فعالیت دارند.
نظرات کاربران